Wednesday, July 8, 2020

เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เค…เคจोเค–ी เคฆुเคจिเคฏा

 เค†เคช เคธเคญी เคจे เค…เคชเคจे เค˜เคฐों เคฎें เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ो เคœाเคฒे เคฌเคจाเคคे เคนुเค เคฆेเค–ा เคนोเค—ा เคœिเคธे เคฆेเค–เค•เคฐ เค†เคชเค•े เคฎเคจ เคฎें เคฏเคน เค‰เคค्เคธुเค•เคคा เค…เคตเคถ्เคฏ เค†เคˆ เคนोเค—ी เค•ि เค•ैเคธे เค•ोเคˆ เค‡เคคเคจा เค›ोเคŸा เคธा เคœीเคต เค‡เคคเคจी เคธเคซाเคˆ เคธे เคœाเคฒे เคœैเคธी เคธूเค•्เคท्เคฎ เคธंเคฐเคšเคจा เค•ो เคฌเคจा เคธเค•เคคा เคนै เค•्เคฏा เค†เคชเคจे เค‡เคธเค•े เค…เคฒाเคตा เคฎเค•เคก़ी  เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•ुเค› เค”เคฐ เคœाเคจเคจे เค•ी เค‰เคค्เคธुเค•เคคा เคฆिเค–ाเคˆ เคนै เค…เค—เคฐ เคนां, เคคो เคšเคฒिเค เค†เคœ เคนเคฎ เค†เคชเค•ी เค‡เคธ เค‰เคค्เคธुเค•เคคा เค•ो เคถांเคค เค•เคฐเคจे  เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•เคฐเคคे เคนैं เคฏเคนां เคนเคฎ เค†เคชเค•ो เคฌเคคाเคंเค—े เค•ि เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เค•्เคฏा เค–ाเคธिเคฏเคค เคนोเคคी เคนै เค†เคถा เค•เคฐเคคी เคนूं เค†เคชเค•ो เคฏเคน เคฐोเคšเค• เคœाเคจเค•ाเคฐी เคชเคธंเคฆ เค†เคเค—ी


# เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เคชाเคจी เคชเคฐ เคšเคฒ เคธเค•เคคी เคนै เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เค…ंเคฆเคฐ เคธाँเคธ เคญी เคฒे เคธเค•เคคी เคนै. เคฏเคน เค…เคชเคจे เค†เค ों เคชैเคฐों เค•ो เคซैเคฒाเค•เคฐ เค…เคชเคจे เคตเคœเคจ เค•ो เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคฌाँเคŸ เคฒेเคคी เคนै เคœिเคธเคธे เคชाเคจी เค•ा surface tension เคจเคนी เคŸूเคŸ เคชाเคคा เค”เคฐ เค‡เคจ्เคนें เคชाเคจी เคชเคฐ เคšเคฒเคจे เคฎें เค†เคธाเคจी เคนो เคœाเคคी เคนै।

# เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เค•ुเค› เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏों เคฎें เคญเค—เคตाเคจ เคจे เค…เคฒเค— เคธे เคŸैเคฒेंเคŸ เคฆे เคฐเค–ा เคนै.  เคœैเคธे:- เค•्เคฐैเคฌ เคฎเค•เคก़ी เคœเค—เคน เค•े เคนिเคธाเคฌ เคธे เค…เคชเคจा เคฐंเค— เคฌเคฆเคฒ เคธเค•เคคी เคนै, เคœंเคชिंเค— เคฎเค•เคก़ी เคฌเคนुเคค เคŠँเคšाเคˆ เคคเค• เค•ूเคฆ เคธเค•เคคी เคนै, เคตुเคฒ्เคซ เคฎเค•เคก़ी 2 เคซीเคŸ เคช्เคฐเคคि เคธैเค•ेंเคก เค•ी เคฐเคซ़्เคคाเคฐ เคธे เคฆौเคก़ เคธเค•เคคी เคนै, เคธ्เคŸीเค—ोเคกाเคˆเคซเคธ เคจाเคฎเค• เคฐेเค—िเคธ्เคคाเคจी เคฎเค•เคก़ी เค…เคชเคจे เคฌเคš्เคšों เค•ो เค–ुเคฆ เค•ी เค‰เคฒ्เคŸी เค–िเคฒाเคคी เคนै เค”เคฐ เคฎाเคฆा เคฌ्เคฒैเค• เคตिเคกो เคฎเค•เคก़ी เคธेเค•्เคธ เค•เคฐเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค…เคชเคจे เคธाเคฅी เค•ो เคนी เค–ा เคœाเคคी เคนै।

# เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เค…เคชเคจे เคœाเคฒे เค•ो เคฐिเคธाเค‡เค•เคฒ เคญी เค•เคฐเคคी เคนै. เคœเคฌ 1 เคฆिเคจ เคฏा เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เคœाเคฒे เค•ी เคšिเคชเคšिเคชाเคนเคŸ เค–เคค्เคฎ เคนोเคจे เคฒเค—เคคी เคนै เคคเคฌ เคฎเค•เคก़ी เคชुเคฐाเคจे เคœाเคฒे เค•ो เคฌाॅเคฒ เค•ी เคคเคฐเคน เค‡เค•เคŸ्เค ा เค•เคฐเค•े เค‰เคธ เคชเคฐ เค…เคชเคจे เคชेเคŸ เคฎें เคธे เคเคธिเคก เคจिเค•ाเคฒ เค•เคฐ เคกाเคฒ เคฆेเคคी เคนै เคœिเคธเคธे เคตเคน เคฒिเค•्เคตिเคก เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคœाเคคा เคนै เค”เคฐ เคฎเค•เคก़ी เค‰เคธे เค–ा เคœाเคคी เคนै. เค”เคฐ เคคเคฌ เคซिเคฐ เคธे เคจเคฏा เคœाเคฒा เคฌเคจाเคคी เคนै. เค‡เคจเค•ा เคฎुँเคน เคฌเคนुเคค เค›ोเคŸा เคนोเคคा เคนै เค‡เคธเคฒिเค เคฏे เค…เคชเคจे เคถिเค•ाเคฐ เค•ो เคญी เคชเคนเคฒे เคเคธे เคนी เคชिเค˜เคฒाเคคी เคนै เคซिเคฐ เคธूเคช เค•ी เคคเคฐเคน เค‰เคธे เคชी เคœाเคคी เคนै।
#  ‘Goliath Birdeater’ เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ी เคฎเค•เคก़ी เคนै เคตเคœเคจ เค”เคฐ เคธाเค‡เคœ เค•े เคนिเคธाเคฌ เคธे. เค”เคฐ ‘Huntsman’ เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ी เคฎเค•เคก़ी เคนै เคŸाँเค—ो เค•े เคนिเคธाเคฌ เคธे. เค‡เคธเค•ी เคŸाँเค—े เคฒเค—เคญเค— 12 เค‡ंเคš เคฒंเคฌी เคนोเคคी เคนै. เคฏे เคšूเคนे, เค›िเคชเค•เคฒी เคธे เคฒेเค•เคฐ เคชเค•्เคทी เคคเค• เค•ो เค–ा เคธเค•เคคी เคนै. เคฏे เคฆोเคจों เคฎเค•เคก़ी เคกिเคจเคฐ เคช्เคฒेเคŸ เค•े เคธाเค‡เคœ เค•ी เคนै।

# เคฎเค•เคก़ी, เค˜ोंเค˜े เค”เคฐ เคींเค—े เค•े เค–ूเคจ เค•ा เคฐंเค— เคจीเคฒा เคนोเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคจเค•े เค–ूเคจ เคฎें เคฒोเคนे เค•ी เคœเค—เคน เคคाเคฎ्เคฌा เคชाเคฏा เคœाเคคा เคนै।

#  เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เค—िเคจเคคी เค•ीเคก़ो เคฎें เคจเคนी เคนोเคคी, เคฌเคฒ्เค•ि เคฏे เคฌिเคš्เค›ू เค•ी เคคเคฐเคน arachnid (เค…เคท्เคŸเคชाเคฆ) เคซैเคฎिเคฒी เคธे เคธंเคฌंเคง เคฐเค–เคคी เคนै. (Spiders are arachnids, not insects.) ,

# เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी 2 เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏाँ 23,000 เคซीเคŸ เค•ी เคŠँเคšाเคˆ เคชเคฐ เคญी เคชाเคˆ เค—เคˆ เคนै. เค‡เคคเคจी เคŠँเคšाเคˆ เคชเคฐ เค‘เค•्เคธीเคœเคจ เค•ी เค•เคฎी เค•ी เคตเคœเคน เคธे เคชौเคงे เคญी เคฅोเคก़े เคธे เคชाเค เคœाเคคे เคนै।

#  เคฎเค•เคก़िเคฏों เคธे เคฒเค—เคจे เคตाเคฒा เคกเคฐ เคเค• เคฌเคนुเคค เคนी เค†เคฎ เคกเคฐ เคนै เค‡เคธे “Arachnophobia” เค•เคนเคคे เคนै. เคฆुเคจिเคฏा เค•े 10% เค†เคฆเคฎी เค”เคฐ 50% เค”เคฐเคคों เค•ो เคฎเค•เคก़िเคฏों เคธे เคกเคฐ เคฒเค—เคคा เคนै।

#  เคนเคฎाเคฐी เคฎांเคธเคชेเคถिเคฏाँ (เคจเคธें) เค•ंเค•ाเคฒ เคธे เคฌाเคนเคฐ เคนोเคคी เคนै เคฒेเค•िเคจ เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เคฎांเคธเคชेเคถिเคฏाँ เค‰เคจเค•े เค•ंเค•ाเคฒ เค•े เค…ंเคฆเคฐ เคนोเคคी เคนै।

# เคฎเค•เคก़िเคฏाँ ‘Hydraulic Power’ เค•ी เคตเคœเคน เคธे เคšเคฒ เคชाเคคी เคนै. เค‡เคจเค•ी เคฐीเคข्เคข เค•ी เคนเคก्เคกी เคจเคนी เคนोเคคी।

# เคจเคฐ เคฎเค•เคก़ी เค•े เคชाเคธ เคฒिंเค— เคจเคนी เคนोเคคा เคฌเคฒ्เค•ि เคฏे เคšेเคนเคฐे เค•े เคธाเคฅ เคธेเค•्เคธ เค•เคฐเคคे เคนै।

# เคœเคฌ เคฎเค•เคก़ी เคšเคฒเคคी เคนै เคคो เค•िเคธी เคญी เคเค• moment เคชเคฐ เคนเคฎेเคถा เค‰เคจเค•ी เคšाเคฐ เคŸाँเค—े เคนเคตा เคฎें เคฐเคนเคคी เคนै เค”เคฐ เคšाเคฐ เคœเคฎीเคจ เคชเคฐ।

# เคชเคฐ्เคตเคคाเคฐोเคนी เคœैเคธे เคฐเคธ्เคธी เคธे เคšिเคชเค•े เคฐเคนเคคे เคนै เค‰เคธी เคคเคฐเคน, เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เคญी เค…เคชเคจे เคœाเคฒे เคธे เคšिเคชเค•ी เคฐเคนเคคी เคนै เคœिเคธเคธे เคตเคน เคจीเคšे เค—िเคฐเคจे เคธे เคฌเคš เคœाเคคी เคนै เค”เคฐ เคฐเคธ्เคธी เค•ी เคคเคฐเคน เค‡เคธเค•े เคธเคนाเคฐे เคตाเคชिเคธ เคŠเคชเคฐ เคšเคข़ เคœाเคคी เคนै เค‡เคธे ‘Draglines’ เค•เคนเคคे เคนै. เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เค‰เคก़ เคจเคนी เคธเค•เคคी เคฒेเค•िเคจ เคตो เค…เคชเคจे เคœाเคฒे เค•ी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคนเคตा เคฎें เค•เคˆ เคฎीเคŸเคฐ เคคเค• เคœเคฐूเคฐ เคคैเคฐ เคธเค•เคคी เคนै เค‡เคธे ‘Ballooning’ เค•เคนเคคे เคนै।

#  เคฎเค•เคก़ी, 40 เค•เคฐोเคก़ เคธाเคฒ เคธे เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เคฐเคน เคฐเคนी เคนै. เคœो เคฌเคนुเคค เคฒंเคฌा เคธเคฎเคฏ เคนै. เค•ुเค› เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ 1 เคธाเคฒ เคœเคฌเค•ि เค•ुเค› เค•ी เค‰เคฎ्เคฐ 20 เคธाเคฒ เคนोเคคी เคนै।

# เคเค• เคเค•เคก़ เคœเคฎीเคจ เคชเคฐ เคฒเค—เคญเค— 10 เคฒाเค– เคฎเค•เคก़ी เคนोเคคी เคนै. เคเคธा เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै, เค•ि เค•ोเคˆ เค‡ंเคธाเคจ เคฎเค•เคก़ी เคธे 10 เคซीเคŸ เคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคฆूเคฐ เคจเคนी เคœा เคธเค•เคคा।

# เคฏเคฆि เคเค• เคฎเค•เคก़ी เคคेเคœी เคธे เคญाเค—เคคी เคนुเคˆ เคฆिเค–े เคคो เค‡เคธ เคฌाเคค เค•े เคฌเคนुเคค เคœ्เคฏाเคฆा
 เคšांเคธेเคธ เคนै เค•ि เคตो เคธेเค•्เคธ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคธाเคฅी เคขूंเคข เคฐเคนी เคนै।

# เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•े เคชैเคฐो เคชเคฐ เค›ोเคŸे-เค›ोเคŸे เคฌाเคฒ เคนोเคคे เคนै. เค‡เคจเค•ी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคฏे เค–ूเคถเคฌू เคฎเคนเคธूเคธ เค•เคฐ เคชाเคคी เคนै เค”เคฐ เคฏे เคฌाเคฒ เค‡เคจ्เคนें เคฆीเคตाเคฐ เคชเคฐ เคšเคข़เคคे เคธเคฎเคฏ เคชเค•เคก़ เคฌเคจाเคจे เคฎें เคญी เคฎเคฆเคฆ เค•เคฐเคคे เคนै।

# เคเค• เคฎाเคฆा เคฎเค•เคก़ी เคเค• เคฌाเคฐ เคฎें 3,000 เคธे เคœ्เคฏाเคฆा เค…ंเคกे เคฆे เคธเค•เคคी เคนै เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เคเค• เค…ंเคกे เคฎें เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธे 4 เค—ुเคจा เคœ्เคฏाเคฆा DNA เคนोเคคा เคนै. เคเค• เค…เค•ेเคฒी เคฎเค•เคก़ी เคธे เค•เคˆ เคฆेเคถों เค•ी เคœเคจเคธंเค–्เคฏां เคœिเคคเคจा เคกीเคเคจเค เคช्เคฐाเคช्เคค เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।

# เค…เคฎेเคฐिเค•ा เค•े เคกिเคซेंเคธ เคกिเคชाเคฐ्เคŸเคฎेंเคŸ เค•े เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• ‘Gold Orb’ เคจाเคฎ เค•ी เคฎเค•เคก़ी เค•े เคœाเคฒे เค•ी เคจเค•เคฒ เคฌเคจाเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐ เคฐเคนे เคนै. เคตो เค‡เคธे เคฌुเคฒेเคŸ เคช्เคฐूเคซ เคœैเค•ेเคŸ เคฎें เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐเคจा เคšाเคนเคคे เคนै।

# เคฎเค•เคก़ी เค•ा เคœाเคฒा เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เคธเคฌเคธे เคฎเคœเคฌूเคค เคšीเคœों เคฎें เคธे เคเค• เคนै. เคฏे เคธाเคฎाเคจ เคตเคœเคจ เค•ी เคธ्เคŸीเคฒ เคธे 5 เค—ुเคจा เคฎเคœเคฌूเคค เคนोเคคा เคนै. เคนเคฎाเคฐें เคชाเคธ เค…เคญी เคคเค• เคเคธी เค•ोเคˆ เคคเค•เคจीเค• เคจเคนी เค†เคˆ เคนै เคœिเคธเคธे เค‡เคคเคจी เคฎเคœเคฌूเคค เคšीเคœ เคฌเคจाเคˆ เคœा เคธเค•े. เคฏเคฆि เค‡เคธे เค‡เค•เคŸ्เค ा เค•เคฐเค•े เคชेंเคธिเคฒ เคœिเคคเคจी เคฎोเคŸी เคฐเคธ्เคธी เคฌเคจाเคˆ เคœाเค เคคो เคฏเคน เค‰เคก़เคคे เคนुเค เคฌोเค‡ंเค— 747 เคตिเคฎाเคจ เค•ो เคญी เคฐोเค• เคธเค•เคคा เคนै. เค†เคชเค•ो เคฌเคคा เคฆें, เค‡เคธ เคตिเคฎाเคจ เค•ी เคŸाॅเคช เคธ्เคชीเคก 988km/h เคนै।

#  เคฎเค•เคก़ी, เคšींเคŸीเคฏों เคธे เคกเคฐเคคी เคนै เค•्เคฏोंเค•िं เค‡เคจเคฎें formic acid เคชाเคฏा เคœाเคคा เคนै।

# เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เคเค• เคช्เคฐเคœाเคคि ‘Jumping Spider’ เค…เคชเคจी เคฒंเคฌाเคˆ เคธे 50 เค—ुเคจा เคŠเคชเคฐ เคคเค• เค•ूเคฆ เคธเค•เคคी เคนै. เคฏเคน เค‡เคธเคฒिเค เคธंเคญเคต เคนो เคชाเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคธเค•े เคชिเค›เคฒे เค…ंเค—ो เคฎें เคฌ्เคฒเคก เคช्เคฐेเคถเคฐ เคฌเคนुเคค เคœ्เคฏाเคฆा เคฐเคนเคคा เคนै. เคฏเคฆि เคฎเคจुเคท्เคฏ เค‡เคคเคจा เคŠँเคšा เค•ूเคฆ เคชाเคคा เคคो เค‡เคธเค•ी เคŠँเคšाเคˆ 230 เคซीเคŸ เคนोเคคी।

#  เค•ुเค› เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏों เคฎें, เคจเคฐ เคฎเค•เคก़ी เค•ा เค†เค•ाเคฐ เคฎाเคฆा เคฎเค•เคก़ी เคธे เคฌเคนुเคค เค›ोเคŸा เคนोเคคा เคนै।

#  ‘Patu digua endemic’ เคฆुเคจिเคฏा เค•ी เคธเคฌเคธे เค›ोเคŸी เคฎเค•เคก़ी เคนै. เค‡เคธเค•ी เคฒंเคฌाเคˆ เคธिเคฐ्เคซ 0.37 เคฎिเคฎी เคนै. เคฏे เค‡เคคเคจी เค›ोเคŸी เคนोเคคी เคนै เค•ि, เคชेंเคธिเคฒ เค•े เคชिเค›เคฒी เคนिเคธ्เคธे เคชเคฐ เคเคธी 10 เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เค† เคธเค•เคคी เคนै।

#  เคชृเคฅ्เคตी เคชเคฐ เคœเคจเคธंเค–्เคฏा เค•ी เคฌाเคค เค•เคฐें, เคคो เคฎเค•เคก़िเคฏाँ 7เคตें เคจंเคฌเคฐ เคชเคฐ เค†เคคी เคนै।

#  เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ो เคœ्เคฏाเคฆा เคฆूเคฐ เค•ा เคจเคนी เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคा. เคฒेเค•िเคจ เค•ुเค› เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏाँ เคตो เคฒाเค‡เคŸें เคญी เคฆेเค– เคธเค•เคคी เคนै เคœो เคฎเคจुเคท्เคฏ เคญी เคจเคนी เคฆेเค– เคธเค•เคคा. เคœैเคธे:- UVA & UVB Light.

#  เค†เคชเค•े เค˜เคฐ เคฎें เคœिเคคเคจी เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เคนै เค‰เคจเคฎें เคธे 95% เคจे เคคो เคฌाเคนเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เคฆेเค–ी เคนी เคจเคนी।

#  เคฎเค•เคก़ी เค•े เคœाเคฒें เคฎें Vitamin K เคนोเคคा เคนै เคœो เค–ूเคจ เค•ा เคฅเค•्เค•ा เคœเคฎाเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเคคा เค•เคฐเคคा เคนै. เคช्เคฒाเคธ्เคŸเคฐ เค•े เค…เคตिเคท्เค•ाเคฐ เคธे เคชเคนเคฒे เคฒोเค— เคฎเค•เคก़ी เค•े เคœाเคฒे เคธे เคนी เค–ूเคจ เคฐोเค•เคคे เคฅे।


#  เคฎเค•เคก़ी เค•ी เคฒเค—เคญเค— เคธเคญी เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏाँ เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคฒिเค เคฅोเคก़ी เคฌเคนुเคค เคนाเคจिเค•ाเคฐเค• เคนोเคคी เคนै. เคฒेเค•िเคจ เค‡เคจเค•े เค•ाเคŸเคจे เคธे เคฌเคนुเคค เค•เคฎ เคฎौเคคें เคนुเคˆ เคนै. เค•िเคธी เคฎเค•เคก़ी เค•े เค•ाเคŸเคจे เคธे เค†เค–िเคฐी เคฎौเคค 1981 เคฎें เค†เคธ्เคŸ्เคฐेเคฒिเคฏा เคฎें เคนुเคˆ เคฅी।

#  เคเค• เคฎเค•เคก़ी เคเค• เคธाเคฒ เคฎें เคฒเค—เคญเค— 2000 เค•ीเคก़े เค–ाเคคी เคนै เค”เคฐ เคธเคญी เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เคเค• เคธाเคฒ เคฎें เคฒเค—เคญเค— เคฌ्เคฐिเคŸेเคจ เค•ी เค•ुเคฒ เค†เคฌाเคฆी เค•े เคตเคœเคจ เคœिเคคเคจे เค•ीเคก़े เค–ाเคคी เคนै. (เค†เคชเค•ो เคฌเคคा เคฆें, เคฌ्เคฐिเคŸेเคจ เค•ी เค†เคฌाเคฆी 6 เค•เคฐोเคก़ 8 เคฒाเค– เคนै.) เค‡เคคเคจा เคคो เคธเคญी เคชเค•्เคทी เค”เคฐ เคธเคญी เคšเคฎเค—ाเคฆเคก़ เคฎिเคฒเค•เคฐ เคญी เคจเคนी เค–ाเคคे।

#  เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•े เคชाเคธ เคเคธी เค—्เคฐंเคฅिเคฏा เคนोเคคी เคนै เคœो เคฐेเคถเคฎ เคฌเคจाเคคी เคนै. เคฏे เค•ुเคฒ 7 เคคเคฐเคน เค•े เคฐेเคถเคฎ เค•ा เค‰เคค्เคชाเคฆเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคी เคนै เคœिเคธเค•ी เคฎोเคŸाเคˆ 0.003 เคฎिเคฎी เคนोเคคी เคนै।

#  เคเค• เคฎเค•เคก़ी เค•े 48 เค˜ुเคŸเคจे เคนोเคคे เคนै… เคœी เคนाँ, เค†เคช เค—िเคจ เคธเค•เคคे เคนै. เค‡เคธเค•ी เค•ुเคฒ 8 เคŸाँเค—े เคนोเคคी เคนै เค”เคฐ เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคŸाँเค— เคชเคฐ 6 เคœोเคก़ เคนोเคคे เคนै. 8 × 6 = 48. เคนो เค—เค เคจा เคชूเคฐे।

#  เคธเคญी เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏों เคฎें เคธे เค•ेเคตเคฒ เค†เคงी เคนी เคœाเคฒा เคฌुเคจ เคชाเคคी เคนै. เค‡เคจเค•ा เคœाเคฒा เคฌाเค‡เค• เค•े เคต्เคนीเคฒ เค•ी เคคเคฐเคน เคฆिเค–เคคा เคนै. เคเค• เคฎเค•เคก़ी เค•ो เคœाเคฒा เคฌเคจाเคจे เคฎें เค•เคฐीเคฌ 60 เคฎिเคจเคŸ เคฒเค—เคคे เคนै. เค•ुเค› เคฎเค•เคก़िเคฏाँ เคคो เคนเคฐ เคฐोเคœ เคฐाเคค เค•ो เคจเคฏा เคœाเคฒा เคฌुเคจเคคी เคนै เคœเคฌเค•ि เค•ुเค› เคชुเคฐाเคจे เค•ो เคนी เคฐिเคชेเคฏเคฐ เค•เคฐ เคฒेเคคी เคนै. เคซिเคฐ เค‡เคธเค•े เคฌीเคš เคฎें เคฌैเค เค•เคฐ เค…เคชเคจे เคถिเค•ाเคฐ เค•ा เค‡ंเคคเคœाเคฐ เค•เคฐเคคी เคนै।

#  เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी 46,000 เคธे เคœ्เคฏाเคฆा เคช्เคฐเคœाเคคिเคฏों เค•ी เค–ोเคœ เคนो เคšुเค•ी เคนै. เค‡เคจเคฎें เคธे เค•ेเคตเคฒ เคเค• ‘Bagheera Kiplingi’ เคจाเคฎ เค•ी เคช्เคฐเคœाเคคि เคนी เคถाเค•ाเคนाเคฐी เคนै।


เคจिเค•ोเคฒा เคŸेเคธ्เคฒा "เคเค• เคฎเคนाเคจ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค•"

เคฎเคนाเคจ เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐเค• เค”เคฐ เคญเคตिเคท्เคฏเคตाเคฆी เคจिเค•ोเคฒा เคŸेเคธ्เคฒा  เค•े เคœीเคตเคจ เคธे เคœुเคก़ी เค•ुเค› เค…เคฆ्เคญुเคค เค”เคฐ เคฆिเคฒเคšเคธ्เคช เคคเคฅ्เคฏ เคฏเคนां เคธाเคा เค•เคฐ เคฐเคนी เคนूं เคฎुเคे เค‰เคฎ्เคฎीเคฆ เคนै เคธเคญी เคชाเค เค•ों เค•ो เคฏเคน เคœाเคจเค•ाเคฐी เคชเคธंเคฆ เค†เคเค—ी




เคŸेเคธ्เคฒा เค•ा เคœเคจ्เคฎ 10 เคœुเคฒाเคˆ, 1856 เค•ो เค†เคงी เคฐाเคค เค•ो เคฌिเคœเคฒी เค•े เคคूเคซाเคจ เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคนुเค† เคฅा। เคœเคจ्เคฎ เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคธเคนाเคฏเค• เคฎเคนिเคฒा เคจे เคฌिเคœเคฒी เค•ो เคเค• เคฌुเคฐा เคถเค—ुเคจ เค˜ोเคทिเคค เค•िเคฏा। เคŸेเคธ्เคฒा เค•ो "เค…ंเคงเค•ाเคฐ เค•ा เคฌเคš्เคšा" เค•เคนा เค—เคฏा, เคฒेเค•िเคจ เคŸेเคธ्เคฒा เค•ी เคฎां เคจे เคœเคตाเคฌ เคฆिเคฏा, "เคจเคนीं, เคตเคน เคฐोเคถเคจी เค•ा เคฌเคš्เคšा เคนोเค—ा।"

1. เคจिเค•ोเคฒा เคŸेเคธ्เคฒा เคจे เค…เคชเคจे เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐों เค•े เคฒिเค เคฆुเคจिเคฏा เคญเคฐ เคฎें เคฒเค—เคญเค— 300 เคชेเคŸेंเคŸ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•िเค।

2. เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै เค•ि เคชेเคŸेंเคŸ เค…เคญिเคฒेเค–ाเค—ाเคฐ เคฎें เค•เคˆ เค”เคฐ เคชेเคŸेंเคŸ เคฎौเคœूเคฆ เคนैं। เคŸेเคธ्เคฒा เค•े เค•เคˆ เค…เคจ्เคฏ เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐ เคชेเคŸेंเคŸ เคจเคนीं เค•िเค เค—เค เคฅे।

3. เคŸेเคธ्เคฒा เคฆ्เคตाเคฐा เคฐोเคฌोเคŸ, เคตाเคฏเคฐเคฒेเคธ เค•เคฎ्เคฏुเคจिเค•ेเคถเคจ, เคฒेเคœเคฐ เคŸेเค•्เคจोเคฒॉเคœी, เคธेเคฒ्เคฏुเคฒเคฐ เค•เคฎ्เคฏुเคจिเค•ेเคถเคจ, เคฐเคกाเคฐ เค†เคฆि เค•ा เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคฅा।

4. เค…เคชเคจी เคฎृเคค्เคฏु เคธे เคชเคนเคฒे เคŸेเคธ्เคฒा เค•े เคชाเคธ เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคชैเคธा เคจเคนीं เคฌเคšा เคฅा। เคŸेเคธ्เคฒा เค•े เคฎाเคฐ्เค• เคŸ्เคตेเคจ เค”เคฐ เค…เคญिเคจेเคค्เคฐी เคธाเคฐा เคฌเคฐ्เคจเคนाเคฐ्เคŸ เคœैเคธे เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคฆोเคธ्เคค เคฅे, เคฒेเค•िเคจ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคซिเคฐ เค†เคฐ्เคฅिเค• เคฐूเคช เคธे เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•िเคฏा।

5. เคŸेเคธ्เคฒा เคฌเคนुเคค เค•เคฎ เคธोเคคे เคฅे เค”เคฐ เค‘เคฌ्เคธेเคธिเคต-เค•ंเคชเคฒ्เคธिเคต เคกिเคธเค‘เคฐ्เคกเคฐ เคฎाเคจเคธिเค• เคตिเค•ाเคฐ เคธे เคชीเคก़िเคค เคฅे। เค‰เคจ्เคนें เค—เคนเคจे, เค—ोเคฒ เคตเคธ्เคคुเคं เค”เคฐ เคฌाเคฒों เค•ो เค›ूเคจा เคชเคธंเคฆ เคจเคนीं เคฅा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฆाเคตा เค•िเคฏा เค•ि เค‰เคจ्เคนें เคฐाเคค เคฎें เคธिเคฐ्เคซ เคฆो เค˜ंเคŸे เค•ी เคจींเคฆ เค•ी เคœ़เคฐूเคฐเคค เคฅी, เคนाเคฒाँเค•ि เคตे เค•เคญी-เค•เคญाเคฐ เคเคชเค•ी เคฒे เคฒेเคคे เคฅे।

6. เคตเคน 18 เคจैเคชเค•िเคจों เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐเค•े เค…เคชเคจे เคธเคญी เคญोเคœเคจ เค•े เคฌเคฐ्เคคเคจों เค•ो เคธाเคซ เค•เคฐเคคे เคฅे। เค–ाเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคตเคน เคญोเคœเคจ เค•ी เคฎाเคค्เคฐा เค•ो เคฎाเคชเคคे เคฅे। เคญोเคœเคจ เค•ी เคธเคนी เคฎाเคค्เคฐा เคœाเคจे เคฌिเคจा เคตเคน เค…เคชเคจे เคญोเคœเคจ เค•ा เค†เคจंเคฆ เคจเคนीं เคฒे เคชाเคคे เคฅे।

7. เคตเคน เคจंเคฌเคฐ 3 เคชเคฐ เคฎोเคนिเคค เคฅे। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคจंเคฌเคฐ 3, 6 เค”เคฐ 9 เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•เคนा เคฅा เค•ि "เคฏเคฆि เค†เคช เค•ेเคตเคฒ 3, 6 เค”เคฐ 9 เค•ी เคญเคต्เคฏเคคा เคœाเคจเคคे เคคो เค†เคชเค•े เคชाเคธ เคฌ्เคฐเคน्เคฎांเคก เค•ी เค•ुंเคœी เคนोเคคी।"

8. เคจंเคฌเคฐ 3 เค•े เคธाเคฅ เค‰เคจเค•ा เค†เค•เคฐ्เคทเคฃ เค‡เคคเคจा เคฅा เค•ि:

เคตเคน เคเค• เค‡เคฎाเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เค•เคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे 3 เคฌाเคฐ เค‰เคธ เคฌ्เคฒॉเค• เค•ा เคคीเคจ เคฌाเคฐ เคšเค•्เค•เคฐ เคฒเค—ाเคคे เคฅे।

เคตเคน เค•ेเคตเคฒ เคนोเคŸเคฒ เค•े เค‰เคธ เค•เคฎเคฐे เค•ो เคšुเคจเคคे เคฅे เคœिเคธเค•ा เคจंเคฌเคฐ 3 เคธे เคกिเคตाเค‡เคก เคนो เคธเค•े।

9. เคตเคน เคฎोเคคिเคฏों เค•ो เคฌेเคนเคฆ เคจाเคชเคธंเคฆ เค•เคฐเคคे เคฅे। เคตเคน เคฎोเคคिเคฏों เค•ो เค‡เคคเคจा เคจाเคชเคธंเคฆ เค•เคฐเคคे เคฅे เค•ि เคตเคน เคฎोเคคिเคฏों เค•े เค—เคนเคจे เคชเคนเคจเคจे เคตाเคฒी เคฎเคนिเคฒाเค“ं เคธे เคฌाเคค เคจเคนीं เค•เคฐเคคे เคฅे।

10. เคŸेเคธ्เคฒा เคเค• เคชเคฐ्เคฏाเคตเคฐเคฃเคตिเคฆ् เคฅे। เคตเคน เคฌเคนुเคค เคšिंเคคिเคค เคฅे เค•ि เคฒोเค— เคชृเคฅ्เคตी เค•े เคธंเคธाเคงเคจों เค•ा เคฌเคนुเคค เคคेเคœ़ी เคธे เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐ เคฐเคนे เคฅे เค”เคฐ เคตเคน เคšाเคนเคคे เคฅे เค•ि เคฒोเค— เค—ैเคฐ-เคœीเคตाเคถ्เคฎ, เคจเคตीเค•เคฐเคฃीเคฏ เคˆंเคงเคจ เค•ा เค‰เคชเคฏोเค— เค•เคฐें।

11. เคŸेเคธ्เคฒा เคจे 1901 เคฎें เคธ्เคฎाเคฐ्เคŸเคซोเคจ เคคเค•เคจीเค• เค•े เคฒिเค เคตिเคšाเคฐ เคตिเค•เคธिเคค เค•िเคฏा เคฅा।

12. เคŸेเคธ्เคฒा เค•ी เคฏाเคฆเคฆाเคถ्เคค เค•เคฎाเคฒ เค•ी เคฅी। เค‰เคจ्เคนें เคชुเคธ्เคคเค•ों เค•ो เคฏाเคฆ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคœाเคจा เคœाเคคा เคฅा เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคฆिเคฎाเค— เคฎें เค†เคตिเคท्เค•ाเคฐों เค•े เค•เคˆ เคฌेเคนเคคเคฐीเคจ เคตिเคšाเคฐ เคนोเคคे เคฅे।


เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ी เค…เคจोเค–ी เคฆुเคจिเคฏा

 เค†เคช เคธเคญी เคจे เค…เคชเคจे เค˜เคฐों เคฎें เคฎเค•เคก़िเคฏों เค•ो เคœाเคฒे เคฌเคจाเคคे เคนुเค เคฆेเค–ा เคนोเค—ा เคœिเคธे เคฆेเค–เค•เคฐ เค†เคชเค•े เคฎเคจ เคฎें เคฏเคน เค‰เคค्เคธुเค•เคคा เค…เคตเคถ्เคฏ เค†เคˆ เคนोเค—ी เค•ि เค•ैเคธे เค•ोเคˆ เค‡เคคเคจा เค›ोเคŸा เคธा เคœी...